Οι Κυριότεροι Σταθμοί του Κυπριακού Αγώνα

Χρονολόγιο με τα σημαντικότερα γεγονότα από τον ξεσηκωμό των Ελληνοκυπρίων την 1η Απριλίου 1955 έως τις συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου για τη δημιουργία ανεξάρτητου κυπριακού κράτους...

Τα σημαντικότερα γεγονότα από τον ξεσηκωμό των Ελληνοκυπρίων την 1η Απριλίου 1955 έως τις συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου για τη δημιουργία ανεξάρτητου κυπριακού κράτους...

1955

1 Απριλίου

Ο Γεώργιος Γρίβας με αγωνιστές της ΕΟΚΑ

Η ΕΟΚΑ ξεκινάει τον ένοπλο αγώνα ενάντια στην αγγλική κυριαρχία.

22 Μαΐου

Χαρίλαος Ξενοφώντος

Ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ Χαρίλαος Ξενοφώντος τοποθετεί ωρολογιακή βόμβα κατά του Άγγλου κυβερνήτη στο κινηματοθέατρο «Παλλάς» της Λευκωσίας. Το εγχείρημα αποτυγχάνει, επειδή ο κυβερνήτης Άρμιτεϊτζ αναχωρεί από τον κινηματογράφο λίγα λεπτά πριν από την έκρηξη.

24 Μαΐου

Γεώργιος Γρίβας

Η βρετανική κυβέρνηση επικηρύσσει με το ποσό των 100.000 λιρών Αγγλίας τον αρχηγό της ΕΟΚΑ, Γεώργιο Γρίβα.

29 Αυγούστου

Αρχίζει η «τριμερής» διάσκεψη του Λονδίνου μεταξύ Βρετανίας, Ελλάδας και Τουρκίας για το Κυπριακό. Γρήγορα, όμως, καταλήγει σε αδιέξοδο, με αποτέλεσμα την επιδείνωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, που θα έχει ως αποκορύφωμα το ανθελληνικό πογκρόμ της 6ης και 7ης Σεπτεμβρίου στην Κωνσταντινούπολη.

4 Οκτωβρίου

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος με τον κυβερνήτη της Κύπρου στρατάρχη Τζον Χάρντινγκ

Αρχίζουν συνομιλίες του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου με τον νέο κυβερνήτη Τζον Χάρντινγκ για το Κυπριακό. Θα καταλήξουν σε αδιέξοδο στις 29 Φεβρουαρίου 1956.

26 Νοεμβρίου

Η Μεγάλη Βρετανία κηρύσσει την Κύπρο σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, λόγω της δράσης της ΕΟΚΑ.

11 Δεκεμβρίου

Μάχη στα Σπήλια. Σύγκρουση της ανταρτικής ομάδας του στρατηγού Γρίβα, στην οποία συμμετέχουν ο Μάρκος Δράκος και ο Γρηγόρης Αυξεντίου, με 2 αγγλικά τάγματα. Μετά από τέχνασμα τον ανταρτών, οι Άγγλοι βρίσκονται να πυροβολούνται μεταξύ τους. Αφήνουν στο πεδίο της μάχης 50 νεκρούς. Κανένας αγωνιστής δεν έπαθε το παραμικρό.

14 Δεκεμβρίου

Το ΑΚΕΛ και οι οργανώσεις του κηρύσσονται παράνομες από τους Άγγλους κατακτητές και διακόπτεται η κυκλοφορία της κομματικής εφημερίδας Νέος Δημοκράτης.

15 Δεκεμβρίου

Χαράλαμπος Μούσκος

Ο πρώτος νεκρός του κυπριακού αγώνα. Ο Χαράλαμπος Μούσκος, αντάρτης της ΕΟΚΑ, φονεύεται κατά τη διάρκεια της μάχης στους Αρχαίους Σόλους. Ήταν ξάδελφος του Αρχιεπισκόπου Μακάριου.

1956

7 Φεβρουαρίου

Κατά τη διάρκεια μαχητικής διαδήλωσης των μαθητών του Γυμνασίου Αμμοχώστου, σκοτώνεται από αγγλικά πυρά ο δεκαοκτάχρονος μαθητής της ΣΤ' Τάξης, Πετράκης Γιάλλουρος, σημαιοφόρος της διαδήλωσης και υπεύθυνος των μαθητικών ομάδων του Γυμνασίου. Ήταν ο πρώτος μαθητής νεκρός του αγώνα.

29 Φεβρουαρίου

Η κρίσιμη συνάντηση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου με τον κυβερνήτη Χάρντινγκ και τον Υπουργό Αποικιών Λένοξ - Μπόιντ καταλήγει σε αδιέξοδο. Οι Βρετανοί προτείνουν μία μορφή «αυτοκυβέρνησης», ο Μακάριος ζητά αυτοδιάθεση.

9 Μαρτίου

Ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος

Ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος εκτοπίζεται από τους Άγγλους στις Σεϊχέλες ως τρομοκράτης.

21 Μαρτίου

Στην αγγλοκρατούμενη Λευκωσία ανακαλύπτεται βόμβα κάτω από το κρεβάτι του Χάρντινγκ, στο Κυβερνείο. Την ίδια μέρα, οι Τουρκοκύπριοι κάνουν μεγάλη πορεία, με αφορμή συγκρούσεις στην περιοχή της Κυρήνειας και προκαλούν μεγάλες ζημιές σε εκκλησίες, καταστήματα, αυτοκίνητα και κατοικίες Ελλήνων.

9 Μαΐου

Μαχητικό συλλαλητήριο υπέρ της Κύπρου, που διοργανώνεται στην Αθήνα, καταλήγει σε συγκρούσεις με την αστυνομία. Τέσσερις διαδηλωτές κι ένας αστυνομικός διευθυντής σκοτώνονται και 265 άτομα τραυματίζονται, εκ των οποίων οι 165 από σφαίρες.

10 Μαΐου

Εκτελούνται από τις βρετανικές αρχές οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ Μιχαήλ Καραολής και Ανδρέας Δημητρίου, οι οποίοι ανέρχονται στην αγχόνη ψάλλοντες τον εθνικό ύμνο και ζητωκραυγάζοντες υπέρ της Ενώσεως.

1957

22 Φεβρουαρίου

Εγκρίνεται από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ψήφισμα για την Κύπρο, με την ευχή για μία δίκαιη λύση του ζητήματος, σύμφωνα με τις αρχές του Οργανισμού, και την ελπίδα επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.

3 Μαρτίου

Γρηγόρης Αυξεντίου

Ο ήρωας του Κυπριακού αγώνα Γρηγόρης Αυξεντίου σκοτώνεται ύστερα από πολύωρη μάχη με τον βρετανικό στρατό και τον εμπρησμό του κρησφυγέτου του σε σπηλιά στο όρος Τρόοδος.

14 Μαρτίου

Ευαγόρας Παλληκαρίδης

Απαγχονίζεται στις Κεντρικές Φυλακές Λευκωσίας ο 19χρονος μαθητής Ευαγόρας Παλληκαρίδης, ο οποίος είχε καταδικασθεί σε θάνατο από τις κατοχικές αρχές για παράνομη διακίνηση οπλισμού.

28 Νοεμβρίου

Ανακοινώνεται η ίδρυσης της τουρκοκυπριακής παραστρατιωτικής οργάνωσης TMT (διάδοχος της Βολκάν) από τον Ραούφ Ντενκτάς, ως αντίβαρο στην ελληνοκυπριακή ΕΟΚΑ.

1958

21 Ιανουαρίου

Δύο στελέχη του ΑΚΕΛ δολοφονούνται από μασκοφόρους της ΕΟΚΑ στη Λύση και την Κώμα του Γιαλού, ως συνεργάτες των Άγγλων. Το ΑΚΕΛ διοργανώνει μεγάλη διαδήλωση την επομένη για να καταγγείλει την «τρομοκρατία της ΕΟΚΑ».

14 Αυγούστου

Δημοσιοποιείται η οριστική μορφή του Σχεδίου Μακμίλαν για την Κύπρο, που αποδέχεται η Τουρκία και απορρίπτει η ελληνοκυπριακή πλευρά ως διχοτομικό.

2 Σεπτεμβρίου

Διεξάγεται η Μάχη στον Αχυρώνα, στο Λιόπετρι Αμμοχώστου, η φονικότερη από την έναρξη δράσης της ΕΟΚΑ για την απελευθέρωση της Κύπρου. Τέσσερις άνδρες της ΕΟΚΑ (Φώτης Πίττας, Ανδρέας Κάρυος, Ηλίας Παπακυριακού και Χρίστος Σαμάρας) πέφτουν ηρωικά μαχόμενοι, ενώ σκοτώνονται και τραυματίζονται αρκετοί Βρετανοί στρατιώτες.

22 Σεπτεμβρίου

Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος δηλώνει στη βουλευτή του Εργατικού Κόμματος Μπάρμπαρα Κασλ ότι αποδέχεται λύση ανεξαρτησίας, με την εγγύηση του ΟΗΕ, ύστερα από ορισμένη περίοδο αυτοκυβέρνησης.

5 Δεκεμβρίου

Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σε συζήτηση για το Κυπριακό εγκρίνει ψήφισμα «για τη δίκαιη επίλυση του ζητήματος».

6 Δεκεμβρίου

Δρομολογείται η λύση του Κυπριακού με τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Τουρκίας και Ελλάδας, Φουάτ Ζορλού και Ευάγγελου Αβέρωφ.

1959

5 Φεβρουαρίου

Κωνσταντίνος Καραμανλής - Αντνάν Μεντερές

Αρχίζουν στη Ζυρίχη ελληνοτουρκικές συνομιλίες για την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό. Επικεφαλής των δύο αντιπροσωπειών οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών Κωνσταντίνος Καραμανλής και Αντνάν Μεντερές.

19 Φεβρουαρίου

Υπογράφεται στο Λονδίνο μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας, Ελλάδας, Τουρκίας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων η τελική συμφωνία για την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. (Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου)

9 Μαρτίου

Διατάσσεται και τυπικά από τον ηγέτη της ΕΟΚΑ, Γεώργιο Γρίβα, η κατάπαυση πυρός στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Κυπρίων, μετά τις συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου για τη δημιουργία ανεξάρτητου κυπριακού κράτους.

Πηγή: © SanSimera.gr